forensic-audit-report-on-e-visa-agreements-still-a-secret

 e-වීසා ගිවිසුම් සම්බන්ධයෙන් සිදු කරන ලද වෝහාරික විගණන වාර්තාව වහාම රටට හෙළි කරන ලෙස විපක්ෂයේ දේශපාලනඥයන් රජයට නැවතත් බලපෑම් කර සිටියි. නව වීසා ක්‍රමවේදයට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය හමුවේ ගොනු කර තිබූ පෙත්සම් විභාග කර අවසන් තීන්දුවක් ලබා දෙන තෙක් පැරණි ක්‍රමය නැවත ක්‍රියාත්මක කරන ලෙස අධිකරණය ලබා දුන් නියෝගය පිළි නොපැදීම තුළින් අධිකරණයට අපහාස කිරීමේ චෝදනාවට හිටපු ආගමන විගමන පාලක ජනරාල් හර්ෂ ඉලුක්පිටිය මහතා වරදකරු වීමත් සමග, පසුගිය අඟහරුවාදා ඔහුට වසර දෙකක සිර දඬුවමක් නියම වීමත් සමග මෙම ඉල්ලීම යළිත් කරළියට පැමිණ තිබේ.





පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් වන පාඨලී චම්පික රණවක, එම්.ඒ. සුමන්තිරන් සහ රවුෆ් හකීම් යන මහත්වරුන් විසින් මෙම e-visa ක්‍රමවේදයට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම් ඉදිරිපත් කරනු ලැබුවේ පාර්ලිමේන්තුවේ රාජ්‍ය මූල්‍ය පිළිබඳ කාරක සභාවේ (කෝප්) සොයාගැනීම් පදනම් කරගනිමිනි. පෙත්සම් ඉදිරිපත් කර මාස 15ක් ඉක්ම ගොස් ඇතත්, රජය මෙතෙක් අදාළ වෝහාරික විගණන වාර්තාව අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර නොමැති බවට විපක්ෂය චෝදනා නගයි. 2025 සැප්තැම්බර් 23 වන දින තීන්දුව ලබා දුන්නේ අධිකරණයට අපහාස කිරීම සම්බන්ධ නඩුවට පමණක් බවත්, e-visa ගනුදෙනුවට අදාළ ප්‍රධාන නඩුව තවමත් විභාග වෙමින් පවතින බවත් පාඨලී චම්පික රණවක මහතා පෙන්වා දෙයි. මෙම ගනුදෙනුව හරහා සිදුවූ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවීම් සහ රටට සිදු වූ මූල්‍යමය පාඩුව පිළිබඳව එම පෙත්සම් මගින් කරුණු දක්වා ඇති අතර, එම නඩුව නැවත නොවැම්බර් මස 23 වන දින විභාගයට ගැනීමට නියමිතය.

මෙම සමස්ත ප්‍රසම්පාදන ක්‍රියාවලිය පිළිබඳව පුළුල් වෝහාරික විගණනයක් සිදු කළ යුතු බව, පිටු 660කින් සමන්විත කෝප් කමිටු වාර්තාවේ ප්‍රධාන නිර්දේශය විය. විගණකාධිපතිවරයා ලවා එම විගණනය සිදු කිරීමට පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය පසුගිය වසරේ ජූලි මාසයේදී හිමි වූවද, එම විගණන කටයුතු තවමත් ඇනහිට තිබීම බරපතල මතභේදයකට හේතු වී ඇත.



මේ අතර, මෙම ගනුදෙනුවෙන් රාජ්‍යයට සිදුවූ මූල්‍යමය පාඩුව සම්බන්ධයෙන් පෙත්සම්කරුවන් විසින් සිදුකරන ලද ගණනය කිරීම් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර තිබේ. එක් වීසා බලපත්‍රයක් සැකසීම සඳහා ඩොලරයක ගාස්තුවක් පැවති ක්‍රමය වෙනුවට ඩොලර් 25කට අධික මුදලක් අය කිරීම හේතුවෙන්, පසුගිය වසරේ අප්‍රේල් 17 වන දා සිට අධිකරණයේ අතුරු තහනම් නියෝගය නිකුත් කරන දිනය දක්වා පමණක් රුපියල් බිලියන 3.71ක පාඩුවක් සිදුවී ඇති බව ඔවුහු පෙන්වා දෙති. තවද, අධිකරණ නියෝගය නොසලකා හරිමින් පැරණි ක්‍රමය නැවත ස්ථාපිත නොකිරීම නිසා තවත් රුපියල් බිලියන 4ක පාඩුවක් සිදුවී ඇති බවද ඔවුන්ගේ ගණනය කිරීම්වල දැක්වේ. දත්තවලට අනුව, 2024 අප්‍රේල් 17 සහ අගෝස්තු 2 අතර කාලය තුළ කොන්ත්‍රාත්තුව ලබාගත් GBS, IVS, සහ VFS යන සමාගම් විසින් සේවා ගාස්තු ලෙස ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 12.6කට අධික, එනම් රුපියල් බිලියන 3.78ක පමණ මුදලක් උපයාගෙන ඇත.

කෙසේ වෙතත්, සිදුවූ පාඩුව පිළිබඳ නිශ්චිත හා නිල අගයක් තහවුරු කරගැනීම සඳහා විගණකාධිපතිවරයාගේ වෝහාරික විගණන වාර්තාව අත්‍යවශ්‍ය බව පාඨලී චම්පික රණවක මහතා අවධාරණය කරයි. එම වාර්තාව නොමැතිව තම ගණනය කිරීම් නිල වශයෙන් පිළිගත නොහැකි බවත්, විගණනය මගින් වංචාවක් හා රජයට පාඩුවක් සිදුව ඇති බව තහවුරු වුවහොත් ඕනෑම පුරවැසියෙකුට පොලීසියට හෝ අල්ලස් කොමිසමට පැමිණිලි කිරීමට නීතිමය අවස්ථාව උදාවන බවත් ඔහු පෙන්වා දෙයි. අපරාධ චෝදනා ගොනු කිරීමට අවශ්‍ය තොරතුරු මහජනයාට ලැබීම වැළැක්වීමේ අරමුණින් රජය විසින් මෙම විගණන වාර්තාව හිතාමතාම ප්‍රමාද කරමින් සිටින බවටද ඔහු වැඩිදුරටත් චෝදනා කළේය.