ගාසා සටන් විරාම ගිවිසුමට දෙපාර්ශ්වයම අත්සන් තබති

 ගාසා තීරයේ යුද්ධය අවසන් කිරීම සඳහා වූ එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ මූලිකත්වයේ පළමු අදියර ලෙස, ඊශ්‍රායලය සහ පලස්තීන හමාස් සටන්කාමී කණ්ඩායම සටන් විරාමයක් සඳහාත්, ඊශ්‍රායල ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කිරීම වෙනුවෙන් පලස්තීන සිරකරුවන් නිදහස් කිරීමටත් අදාළ ගිවිසුමකට බ්‍රහස්පතින්දා අත්සන් තබන ලද බව රොයිටර් පුවත් වාර්තා කර තිබේ.

වසර දෙකක යුද්ධය නිමා කිරීමට මෙතෙක් ගත් වැදගත්ම පියවර ලෙස සැලකෙන මෙම ගිවිසුම ප්‍රකාශයට පත් කිරීමත් සමග ඊශ්‍රායල සහ පලස්තීන වැසියන් එකසේ ප්‍රීති ප්‍රමෝදයට පත් වූහ. මෙම යුද්ධය හේතුවෙන් පලස්තීනුවන් 67,000 කට අධික සංඛ්‍යාවක් මියගොස් ඇති අතර, එය ආරම්භ වීමට හේතු වූ හමාස් ප්‍රහාරයේදී අල්ලා ගන්නා ලද අවසන් ප්‍රාණ ඇපකරුවන් පිරිස නැවත ගෙන්වා ගැනීමට මෙමගින් අවස්ථාව උදා වේ.

ඊජිප්තුවේ ෂාම් එල්-ෂෙයික් නිකේතනයේ පැවති වක්‍ර සාකච්ඡා වලින් අනතුරුව දෙපාර්ශවයම ගිවිසුමට අත්සන් තැබූ බව නිලධාරීහු තහවුරු කළහ. ගිවිසුමට අනුව, සටන් වහාම නතර කෙරෙනු ඇති අතර, ඊශ්‍රායලය ගාසා තීරයෙන් අර්ධ වශයෙන් ඉවත් වනු ඇත. යුද්ධයට මුල් වූ ප්‍රහාරයේදී හමාස් සංවිධානය විසින් අල්ලා ගන්නා ලද ඉතිරි සියලුම ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කිරීමට නියමිත අතර, ඒ වෙනුවෙන් ඊශ්‍රායලය විසින් රඳවාගෙන සිටින පලස්තීන සිරකරුවන් සිය ගණනක් නිදහස් කරනු ඇත.

මෙම ගිවිසුම යටතේ, ආහාර සහ වෛද්‍ය ආධාර රැගත් ට්‍රක් රථ විශාල ප්‍රමාණයකට ගාසා තීරයට ඇතුළු වීමට ඉඩ සැලසෙනු ඇත. ඊශ්‍රායල හමුදා විසින් නිවාස විනාශ කර නගර සමතලා කිරීමෙන් පසු කූඩාරම්වල රැඳී සිටින ලක්ෂ සංඛ්‍යාත සිවිල් වැසියන්ට සහනයක් සැලසීම මෙහි අරමුණයි.



ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුගේ කාර්යාලය ප්‍රකාශ කළේ, බ්‍රහස්පතින්දා පසුව පැවැත්වෙන ආරක්ෂක කැබිනට් රැස්වීමකින් අනතුරුව ඔහුගේ රජය විසින් ගිවිසුම අනුමත කළ වහාම සටන් විරාමය බලාත්මක වන බවයි. ඊශ්‍රායල රජයේ ප්‍රකාශිකාවක් තහවුරු කළේ, කැබිනට් රැස්වීමෙන් පැය 24 ක් ඇතුළත සටන් විරාමය ක්‍රියාත්මක වන බවත්, ඉන් අනතුරුව එළඹෙන පැය 72 තුළ ගාසා තීරයේ රඳවා සිටින ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කරනු ඇති බවත්ය.

ගිවිසුම අත්සන් කිරීමෙන් පසුව වුවද, නිදහස් කළ යුතු පලස්තීනුවන්ගේ ලැයිස්තුව තවමත් අවසන් කර නොමැති බව පලස්තීන මූලාශ්‍රයක් පැවසීය. ඊශ්‍රායල සිරගෙවල්වල සිටින වඩාත්ම ප්‍රමුඛ පලස්තීන සිරකරුවන් කිහිප දෙනෙකු මෙන්ම ඊශ්‍රායල ප්‍රහාරය අතරතුර රඳවා ගත් සිය ගණනක් දෙනා නිදහස් කරවා ගැනීමට හමාස් සංවිධානය උත්සාහ දරයි.

දකුණු ගාසා තීරයේ ඛාන් යූනිස් හි අබ්දුල් මජීඩ් අබ්ද් රੱබෝ පැවසුවේ, "සටන් විරාමය, ලේ වැගිරීම් සහ ඝාතන අවසන් වීම ගැන දෙවියන්ට ස්තූතිවන්ත වෙනවා. සතුටු වන්නේ මම පමණක් නොවේ, මුළු ගාසා තීරයම, මුළු අරාබි ජනතාවම, මුළු ලෝකයම සතුටු වෙනවා," යනුවෙනි. ටෙල් අවිව් හි ඊනියා "ප්‍රාණ ඇපකරුවන්ගේ චතුරශ්‍රයේ" රැස්ව සිටි, ප්‍රාණ ඇපකරුවෙකු වන මටාන්ගේ මව වන එයිනව් සගවුකර්, "මට හුස්ම ගන්න බැහැ, මට දැනෙන දේ පැහැදිලි කරන්න බැහැ... මේක පිස්සුවක්," යැයි ප්‍රීතිය දරාගත නොහැකිව පැවසුවාය.

2023 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී හමාස් විසින් පැහැරගෙන ගොස් ගාසා තීරයේ රඳවාගෙන සිටින ඊශ්‍රායල ප්‍රාණ ඇපකරුවන් 20 දෙනා තවමත් ජීවතුන් අතර සිටින බව විශ්වාස කෙරෙන අතර, ඔවුන් සියල්ලන් දින කිහිපයක් ඇතුළත නිදහස් කරනු ඇතැයි ඊශ්‍රායල නිලධාරියෙක් පැවසීය. තවත් ප්‍රාණ ඇපකරුවන් 26 දෙනෙකු මියගොස් ඇති බවට ප්‍රකාශ කර ඇති අතර, තවත් දෙදෙනෙකුගේ ඉරණම නොදනී. ඔවුන්ගේ සිරුරු නැවත ලබා ගැනීමට වැඩි කාලයක් ගත විය හැකි බව හමාස් සංවිධානය පෙන්වා දී ඇත.



ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නැවත සියරට පැමිණෙන කාලය වන විට ජනාධිපති ට්‍රම්ප් ඊශ්‍රායලයට පැමිණීමට ඉඩ ඇති බව පෙනී යයි. ඊශ්‍රායල ජනාධිපති අයිසැක් හර්සොග්ගේ කාර්යාලය විසින් නිකුත් කරන ලද සටහනක දැක්වුණේ, එක්සත් ජනපද නායකයාගේ සංචාරයක් අපේක්ෂාවෙන් ඔහුගේ ඉරිදා දින න්‍යාය පත්‍රය ඉවත් කර ඇති බවයි.

අරාබි සහ බටහිර රටවල සහයෝගය මෙම ගිවිසුමට ලැබී ඇති අතර, එය ට්‍රම්ප්ගේ ප්‍රධාන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ජයග්‍රහණයක් ලෙස පුළුල් ලෙස නිරූපණය කෙරේ. සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ අදහස් දක්වමින් ඔහු කියා සිටියේ, "මෙය අරාබි සහ මුස්ලිම් ලෝකයට, ඊශ්‍රායලයට, අවට සියලු ජාතීන්ට සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයට ශ්‍රේෂ්ඨ දිනයකි," යනුවෙනි.

කෙසේ වෙතත්, නෙතන්යාහුගේ සභාගයේ අන්ත දක්ෂිනාංශික සාමාජිකයෝ හමාස් සමඟ ඕනෑම ගනුදෙනුවකට දිගු කලක් තිස්සේ විරුද්ධ වූහ. ඉන් එක් අයෙකු වන මුදල් අමාත්‍ය බෙසාලෙල් ස්මොට්රිච් පැවසුවේ, ප්‍රාණ ඇපකරුවන් ආපසු පැමිණි පසු හමාස් සංවිධානය විනාශ කළ යුතු බවයි. ඔහු ගිවිසුමට පක්ෂව ඡන්දය නොදෙන බව පැවසුවද, රජය පෙරළීමට තර්ජනය කිරීමෙන් වැළකී සිටියේය.

සටන් විරාමය තවමත් ක්‍රියාත්මක වී නොමැති තත්ත්වයක් තුළ, ගාසා තීරයට එල්ලවන ඊශ්‍රායල ප්‍රහාර අඛණ්ඩව සිදු වූ නමුත්, සාකච්ඡා ආරම්භ වීමට පෙර පැවති වේගයට වඩා අඩු මට්ටමකින් එය සිදුවිය. ගාසා සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය පැවසුවේ, පසුගිය පැය 24 තුළ අවම වශයෙන් පලස්තීනුවන් නව දෙනෙකු ඊශ්‍රායල වෙඩි පහරින් මිය ගොස් ඇති බවයි.