2025 ජූලි 30 වන දින රුසියාවේ කම්චැට්කා අර්ධද්වීපයට ඔබ්බෙන් සිදු වූ රික්ටර් මාපකයේ 8.8 ක ප්රබල භූමිකම්පාව ලොව මෙතෙක් වාර්තා වූ හයවැනි විශාලතම භූ කම්පනය ලෙස සැලකේ. ඇමරිකානු භූ විද්යා සමීක්ෂණ ආයතනය (USGS) සඳහන් කළේ රික්ටර් මාපකයේ ඒකක 8.8ක ප්රබලතාවක් සටහන් කළ මෙම භූ කම්පනය, ශ්රී ලංකා වේලාවෙන් බදාදා අලුයම 4:54ට පමණ පොළොව මතුපිට සිට කිලෝමීටර් 19.3ක් ගැඹුරින් සිදු වූ බවයි.
භූ කම්පනයෙන් බලපෑමට ලක් වූ ප්රදේශ පිළිබඳව මේ වන විට සවිස්තරාත්මක තොරතුරු වාර්තා වෙමින් පවතී. භූ කම්පනයේ අපිකේන්ද්රය පෙට්රොපව්ලොස්ක්-කම්චැට්ස්කි නගරයට කිලෝමීටර් 119 ක් ගිනිකොණ දෙසින් පිහිටා තිබූ අතර, එම නගරයට ප්රබල කම්පන සහ විදුලි බිඳවැටීම් වාර්තා විය. හානියට පත් වූ ළදරු පාසලක් සහ ප්රාදේශීය ගුවන්තොටුපළක් ඇතුළුව ඇතැම් ගොඩනැගිලිවලට ව්යුහාත්මක හානි සිදු වී ඇති බව තහවුරු වී ඇත. සුළු තුවාල ලැබීම් කිහිපයක් වාර්තා වුවද, කිසිදු මරණයක් සිදු වී නොමැති අතර, හදිසි ප්රතිචාර කණ්ඩායම් සහන සහ ආරක්ෂක මෙහෙයුම්වල නිරතව සිටී.
පළමු සුනාමි රළ පහර සෙවෙරෝ-කුරිල්ස්ක් වරාය නගරයට බලපෑ අතර, එහි මීටර් 3 ත් 5 ත් අතර උසකින් යුත් රළ හේතුවෙන් ගංවතුර තත්ත්වයක් සහ වෙරළබඩ ප්රදේශ ජලයෙන් යටවීමක් සිදු විය. මෙමගින් වරාය යටිතල පහසුකම්,
මත්ස්ය සැකසුම් මධ්යස්ථාන සහ නැංගුරම් ලා තිබූ යාත්රාවලට හානි සිදු විය. ජනතාව ඉවත් කිරීමේ කටයුතු සාර්ථකව සිදු කර ඇති අතර, බොහෝ නේවාසික ගොඩනැගිලිවලට හානියක් සිදු වී නොමැති වීම හේතුවෙන් මරණ වාර්තා වී නොමැත. පුළුල් සකාලින් කලාපයේ ද විදුලිබල පද්ධතියට සිදු වූ හානි හේතුවෙන් විදුලිය ඇනහිටීම් සිදු වූ බවත්, එය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීමට කටයුතු කරමින් සිටින බවත් බලධාරීහු පවසති.
මෙම භූ කම්පනයේ ප්රතිඵලයක් ලෙස පැසිෆික් කලාපය පුරා පුළුල් සුනාමි බලපෑමක් ඇති විය. ජපානයේ නැගෙනහිර වෙරළ තීරය සහ හොකයිඩෝ දූපත, ඇලස්කාව, හවායි, කැලිෆෝනියා, ඔරිගන් සහ වොෂින්ටන් යන ඇමරිකානු ප්රාන්ත මෙන්ම ගුවාම්, මයික්රොනීසියාව සහ දකුණු ඇමරිකාවේ පැසිෆික් වෙරළ තීරය දක්වා සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කර ජනතාව ඉවත් කිරීමට පියවර ගන්නා ලදී. මෙම විවිධ වෙරළ තීරයන්ට මීටර් 1 සිට 5 දක්වා උසකින් යුත් සුනාමි රළ ළඟා වූ අතර, එමගින් ගංවතුර තත්ත්වයන් සහ වෙරළබඩ කටයුතුවලට බාධා එල්ල විය.
මේ අතර, ඇමරිකාවේ හවායි දූපත් වෙත සුනාමි රළ ළඟා වී ඇති අතර, මාවුයි දූපතේ අඩි 5.7 ක සහ හිලෝ හි අඩි 4.9 ක තරම් උස රළ වාර්තා විය. මුලින් ඉහළම මට්ටමේ අනතුරු ඇඟවීමක් නිකුත් කර තිබුණද, පසුව එම තත්ත්වය උපදේශන මට්ටමක් දක්වා පහත හෙලීමට පැසිෆික් සුනාමි අනතුරු ඇඟවීමේ මධ්යස්ථානය පියවර ගෙන ඇත. ඒ අනුව, ඉවත් වූ ජනතාවට ප්රවේශමෙන් නැවත තම නිවෙස් වෙත පැමිණිය හැකි බව බලධාරීන් දැනුම් දී තිබේ.
සුනාමි රළ උතුරු කැලිෆෝනියාවේ වෙරළ තීරයට ද ළඟා වී ඇති බව ඇමරිකානු ජාතික කාලගුණ සේවය තහවුරු කරයි. වොෂින්ටන්, ඔරිගන්, සහ ඇලස්කාව යන ප්රාන්ත මෙන්ම කැනඩාවේ බ්රිතාන්ය කොලොම්බියා ප්රාන්තය සඳහා ද විවිධ මට්ටමේ අනතුරු ඇඟවීම් ක්රියාත්මක වේ. මීට අමතරව, ඉක්වදෝරය, ඉන්දුනීසියාව, පේරු, කොලොම්බියාව, පැපුවා නිව්ගිනියාව සහ සොලමන් දූපත් ඇතුළු රටවල් රැසකට ද සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කර ඇති අතර, ඇතැම් ප්රදේශවල ජනතාව උස් බිම් කරා ඉවත් වෙමින් සිටින බව වාර්තා වේ. ගුවාම් සහ උතුරු මරියානා දූපත් සඳහා නිකුත් කර තිබූ අනතුරු ඇඟවීම් මේ වන විට ඉවත් කරගෙන තිබේ.
Comments
Post a Comment
Your comment will be visible after approval