us-airstrikes-target-irans-nuclear-facilities

2025 ජූනි 21 වන සෙනසුරාදා, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය, ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් යටතේ, ඉරානයේ ප්‍රධාන න්‍යෂ්ටික මධ්‍යස්ථාන තුනක් වන ෆොර්ඩෝව්, නටාන්ස් සහ ඉස්ෆහාන් ඉලක්ක කරගනිමින් විශාල ගුවන් ප්‍රහාරයක් දියත් කළේය. මෙය ඉරානය සහ ඊශ්‍රායලය අතර පවතින ගැටුම මැද සිදුවූයේ ඉරානයේ න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන අකර්මණ්‍ය කිරීමට ඊශ්‍රායලයේ උත්සාහයන්ට සෘජු ලෙස මැදිහත් වෙමිනි.


ජනාධිපති ට්‍රම්ප් මෙම ප්‍රහාරය "විශිෂ්ට සාර්ථකත්වයක්" අත්කරගත් බව කී අතර, එම මර්මස්ථාන"සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ කර දැමූ" බව ප්‍රකාශ කළේය. නමුත්, හානියේ ප්‍රමාණය තවමත් තහවුරු කර නොමැත. මෙම මෙහෙයුම B-2 ස්ටෙල්ත් බෝම්බ ප්‍රහාරක යානා සහ ඇමරිකානු සබ්මැරීන වලින් දියත් කරන ලද ටෝමහෝක් මිසයිල භාවිතා කළ බව වාර්තා වේ. GBU-57 Massive Ordnance Penetrators යන බෝම්බ, බහුලව "බංකර් බස්ටර්" ලෙස හැඳින්වෙන අධික විනාශකාරී ආයුධ භාවිතා කළ බවට සැක කෙරේ.

ප්‍රහාරය ඉරානයේ වඩාත්ම තීරණාත්මක න්‍යෂ්ටික ස්ථාන කෙරෙහි අවධානය යොමු කර තිබුණි:



  • ෆොර්ඩෝව් - අධික ආරක්ෂිත යුරේනියම් සාන්ද්‍රණ මර්මස්ථානය
  • නටාන්ස් - ඉරානයේ ප්‍රධානතම න්‍යෂ්ටික පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන මධ්‍යස්ථානය
  • ඉස්ෆහාන් - සැලකිය යුතු න්‍යෂ්ටික පහසුකම් ඇති ප්‍රදේශය


වාර්තා වන පරිදි, B-2 ස්ටෙල්ත් බෝම්බ ප්‍රහාරක යානා හයක් ෆොර්ඩෝව් වෙත "බංකර් බස්ටර්" බෝම්බ දොළහක් හෙළා ඇති අතර, ඇමරිකානු නාවික හමුදාවේ සබ්මැරීන මගින් නටාන්ස් සහ ඉස්ෆහාන් වෙත ටෝමහෝක් මිසයිල 30ක් දියත් කර ඇත. නටාන්ස් වෙත අමතර බංකර් බස්ටර් බෝම්බ ද යොදා ගෙන ඇත.

ඊශ්‍රායල නිලධාරීන් තහවුරු කර ඇත්තේ මෙම ප්‍රහාර සැලසුම් කිරීම සහ ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් ඇමරිකාව සමඟ සම්පූර්ණ සම්බන්ධීකරණයකින් යුතුව කටයුතු කළ බවයි. ඇමරිකාව ඊශ්‍රායලය සමඟ සම්බන්ධීකරණය කළ අතර, අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු දැනුවත් කර ඇති අතර, ඔහු ප්‍රහාරය අගය කළේය.
ජනාධිපති ට්‍රම්ප්ගේ ප්‍රකාශය අනුව, මෙම ප්‍රහාරයේ අරමුණ වූයේ ඉරානය විසින් ඇති කරන ලද "න්‍යෂ්ටික තර්ජනය තුරන් කිරීම" සහ එරට න්‍යෂ්ටික අවි ලබා ගැනීම වැළැක්වීමයි.



ට්‍රම්ප් කලින් මැදපෙරදිග ගැටුම් වලට ඇමරිකාව තවදුරටත් සම්බන්ධ කිරීමට අකමැති වුවද, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික උත්සාහයන් අසාර්ථක වී ඇති බව තීරණය කර, අවසාන මොහොතේ පැවති රහස් සාකච්ඡා බිඳ වැටීමෙන් පසු ප්‍රහාර සඳහා අවසර දුන්නේය.

ඉරාන නිලධාරීන් මෙම ප්‍රහාර "කෲර ප්‍රහාරයක්" සහ ජාත්‍යන්තර නීතියේ උල්ලංඝනයක් ලෙස හෙළා දැක ඇත. ඉරානයේ පරමාණු බලශක්ති සංවිධානය ප්‍රහාර තහවුරු කරමින් තම න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන දිගටම පවත්වාගෙන යන බව ප්‍රතිඥා දී ඇත.
ඉරානයේ උත්තරීතර නායක අයතුල්ලා අලී ඛමේනිගේ ප්‍රධාන උපදේශකයෙක් ඇමරිකානු නාවික නෞකා වෙත මිසයිල ප්‍රහාර එල්ල කිරීමටත්, හෝර්මුස් සමුද්‍ර සන්ධිය බටහිර නෞකා සඳහා වසා දැමීමටත් ඇති වූ ඉල්ලීම, තත්ත්වය වේගයෙන් උත්සන්න විය හැකි බවට සංඥා කරයි.
ඉරානයේ රාජ්‍ය මාධ්‍ය ප්‍රහාර පිළිගත්තද, ප්‍රහාරයට පෙර එම ස්ථාන ඉවත් කර ඇති බව ප්‍රකාශ කරමින්, වාර්තා වන මරණ සංඛ්‍යාව අවම කර දැක්වීය.