
ජාතික විගණන කාර්යාලය විසින් නිකුත් කරන ලද නවතම වාර්තාවක් අනුව, මහරගම අපේක්ෂා රෝහල සහ කොළඹ රිජ්වේ ආර්යා ළමා රෝහල ඇතුළු ප්රමුඛ රෝහල් සඳහා ලැබී ඇති විශාල පරිමාණ පරිත්යාග අරමුදල් නිසි පරිදි කළමනාකරණය නොකිරීම හා ඵලදායී ලෙස භාවිත නොකිරීම පිළිබඳව බරපතල අනාවරණ රැසක් අන්තර්ගත වේ.
වාර්තාවේ ප්රධාන අනාවරණ
මහරගම අපේක්ෂා රෝහල සම්බන්ධයෙන් ගත් විට, 2022 සහ 2023 වර්ෂයන්හි දී එම රෝහලේ පරිත්යාග ගිණුමේ තැන්පත්ව තිබූ රුපියල් කෝටි හතළිහක (රු. මිලියන 400) විශාල අරමුදලක් කිසිදු ඵලදායී කාර්යයක් සඳහා යොදාගෙන නොමැති බව විගණන වාර්තාව පෙන්වා දෙයි. මෙම මුදල් රෝහලේ සංවර්ධන කටයුතු හෝ රෝගීන්ගේ සුභසාධන කටයුතු සඳහා යොදා ගැනීමට තිබූ අවස්ථාව මඟහැරී ගොස් ඇත.
ජාතික සෞඛ්ය සංවර්ධන අරමුදල
ජාතික සෞඛ්ය සංවර්ධන අරමුදලට අදාළව තවත් කණගාටුදායක තත්ත්වයක් වාර්තා වේ. එම අරමුදලට පරිත්යාග වශයෙන් ලැබී තිබූ රුපියල් එක්කෝටි පනස් ලක්ෂයක් (රු. මිලියන 15) පමණ වන මුදලක් අරමුදලේ මූලික අරමුණු ඉටු කර ගැනීම සඳහා යොදවා නොමැති බව විගණකාධිපති වාර්තාව පෙන්වා දෙයි.
මෙම තත්ත්වය 1998 වර්ෂයේ සිට 2023 වර්ෂය දක්වා වූ දීර්ඝ කාල පරාසයක් තුළ විවිධ ව්යාපෘති හතරකට අදාළව සිදුව ඇත.
රිජ්වේ ආර්යා ළමා රෝහලේ තත්ත්වය
කොළඹ රිජ්වේ ආර්යා ළමා රෝහලේ තත්ත්වය ද සමාන අයුරින් කණගාටුදායකය. එම රෝහලේ ශල්යකර්ම සඳහා අවශ්ය උපකරණ හා ද්රව්ය මිලදී ගැනීම වෙනුවෙන් පරිත්යාගශීලී පුද්ගලයෙකුගෙන් ලැබී තිබූ රුපියල් කෝටියකට (රු. මිලියන 10) අධික මුදලක් අදාළ කාර්යයන් සඳහා යොදා ගැනීමට කටයුතු කර නොමැත.
'ලිට්ල් හාට්' ව්යාපෘතිය
විශේෂයෙන්ම සැලකිය යුතු කරුණක් වන්නේ 'ලිට්ල් හාට්' ව්යාපෘතිය යටතේ කොළඹ රිජ්වේ ආර්යා ළමා රෝහල සඳහා මහල් දහයකින් සමන්විත නව ගොඩනැගිල්ලක් ඉදි කිරීමට සහ අවශ්ය උපකරණ මිලදී ගැනීම සඳහා රැස්කර තිබූ රුපියල් කෝටි හැට දෙකක (රු. මිලියන 620) විශාල අරමුදලින් 2023 වර්ෂය තුළ දී වැය කර ඇත්තේ රුපියල් කෝටි අටක (රු. මිලියන 80) පමණ සීමිත මුදලක් පමණි.
අරමුදල් කළමනාකරණයේ ගැටලු
මෙම තත්ත්වය පිළිබඳව ගැඹුරින් විමර්ශනය කිරීමේදී පැහැදිලි වන්නේ රෝහල් පද්ධතිය තුළ පරිත්යාග අරමුදල් කළමනාකරණය සම්බන්ධයෙන් බරපතල අඩුපාඩු පවතින බවයි. විශේෂයෙන්:
1. අරමුදල් සැලසුම් කිරීමේ දුර්වලතා
2. ක්රියාත්මක කිරීමේ ප්රමාදයන්
3. මූල්ය කළමනාකරණයේ අකාර්යක්ෂමතාව
4. අධීක්ෂණ යාන්ත්රණයේ දුර්වලතා
විගණන නිර්දේශ
ජාතික විගණන කාර්යාලය මෙම තත්ත්වය සම්බන්ධයෙන් පහත නිර්දේශ ඉදිරිපත් කර ඇත:
1. පරිත්යාග අරමුදල් කළමනාකරණය සඳහා විධිමත් ක්රමවේදයක් හඳුන්වා දීම
2. අරමුදල් භාවිතය සඳහා කාල රාමුවක් සකස් කිරීම
3. නිසි අධීක්ෂණ යාන්ත්රණයක් ස්ථාපිත කිරීම
4. වාර්ෂික ක්රියාකාරී සැලැස්මක් සකස් කිරීම
අනාගත ප්රතිපාදන
මෙම අනාවරණයන් හේතුවෙන් අනාගතයේදී රෝහල් සඳහා ලැබෙන පරිත්යාග අරමුදල් ප්රමාණය අඩු වීමේ අවදානමක් පවතින බව විශේෂඥයෝ පෙන්වා දෙති. එබැවින් මෙම තත්ත්වය නිවැරදි කිරීම සඳහා කඩිනම් පියවර ගත යුතු බව අවධාරණය කෙරේ.
නිගමනය
ජාතික විගණන කාර්යාලයේ මෙම වාර්තාව මගින් සෞඛ්ය ක්ෂේත්රයේ පවතින බරපතල මූල්ය කළමනාකරණ ගැටලු පිළිබඳව අවධානය යොමු කර ඇත. මෙම තත්ත්වය නිවැරදි කිරීම සඳහා සෞඛ්ය අමාත්යාංශය ඇතුළු අදාළ ආයතන කඩිනම් පියවර ගත යුතු අතර, පරිත්යාග අරමුදල් වඩාත් කාර්යක්ෂමව හා විනිවිදභාවයෙන් යුතුව පරිහරණය කිරීම සඳහා නව ක්රමවේද හඳුන්වා දිය යුතු බව විගණන වාර්තාව අවධාරණය කරයි.
0 Comments