ඉතා බිඳෙනසුලු සාමයක් සමරමින් ඊශ්රායල ජාතිකයන් සහ පලස්තීන ජාතිකයන් සති අන්තය ගත කර තිබේ. ගාසා තීරයට ආධාර ට්රක් රථ ඇතුළු වෙමින් පවතී. යුනිසෙෆ් පවසන්නේ මෙය කිසිසේත් ප්රමාණවත් නොවන නමුත්, පෙරට වඩා වැඩි ආධාර ප්රමාණයක් ලැබෙමින් ඇති බවයි. අවතැන් වූ දහස් ගණන් පලස්තීන ජනතාව සමතලා වූ ගාසා නගරය වෙත නැවත පැමිණෙමින් සිටිති. සඳුදා දිනයේ ඊශ්රායල ප්රාණ ඇපකරුවන් තම පවුල් සමඟ නැවත එක්වූ අතර පලස්තීන සිරකරුවන් සිය ගණනක් නිදහස් කෙරිණි. මේ සියල්ල සිදුවන්නේ සටන් විරාම ගිවිසුමක් හේතුවෙනි.
මෙම ගිවිසුම ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප් සහ ඔහුගේ පරිපාලනය විසින් මැදිහත් වී ඇති කර ගත්තකි. ට්රම්ප් ජයග්රාහී සතුට සමරමින් ඊශ්රායලයේ සංචාරය කරන අතර, මෙම ගනුදෙනුව විශ්මයජනක ලෙස ඉක්මනින් එකට එකතු වී ඇත. ට්රම්ප්, ඔහුගේ බෑණා වන ජැරඩ් කුෂ්නර් සහ ඔහුගේ මැද පෙරදිග නියෝජිත සහ හොඳම මිතුරා වන ස්ටීව් විට්කොෆ්, නිව් යෝර්ක් දේපළ වෙළඳාම් ලෝකයෙන් පැමිණි අය වෙති. කුෂ්නර් පවසන්නේ ඔවුන් "ගනුදෙනුකාරයන්" (deal guys) නිසා මෙම ගිවිසුම සාර්ථක කර ගත් බවයි.
කෙසේ වෙතත්, මෙම සටන් විරාමය දක්වා වූ ගමනේ හැරවුම් ලක්ෂ්ය කිහිපයක් විය. ඉන් ප්රධානතම අවස්ථාවක් වූයේ ඊශ්රායලය විසින් කටාර් රාජ්යයේ අගනුවර වන දෝහා වෙත බෝම්බ හෙලීමයි. සටන් විරාම සාකච්ඡා සඳහා රැස්ව සිටි හමාස් සංවිධානයේ ජ්යෙෂ්ඨ නායකත්වය ඝාතනය කිරීම මෙහි ඉලක්කය වුවද, එම උත්සාහය අසාර්ථක විය. මෙම සිදුවීමෙන් කටාර් රාජ්යය මෙන්ම ජනාධිපති ට්රම්ප් ද දැඩි ලෙස කෝපයට පත් විය. ඊජිප්තුව වැනි අනෙකුත් අරාබි රටවල් ද තම භූමිය තුළ හමාස් නායකයින්ට පහර දේවිද යන බියෙන් නොසන්සුන් විය. ගල්ෆ් කලාපයේ දිදුලන මාලිගාවන් සහ ට්රිලියන ගණන් වටිනා ගනුදෙනු අගය කළ ට්රම්ප්, මෙම සබඳතා බිඳ වැටීමට කැමති නොවූ අතර, ඔහු යමක් කළ යුතු බව තේරුම් ගත්තේය.
මෙම සිදුවීමෙන් පසු, සැප්තැම්බර් මැද භාගයේදී නිව් යෝර්ක් නුවර පැවති එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩල සැසිවාරය තවත් තීරණාත්මක අවස්ථාවක් විය. එහිදී ජනාධිපති ට්රම්ප්, පකිස්ථානයේ සිට ඉන්දුනීසියාව දක්වා වූ අරාබි සහ ඉස්ලාමීය ලෝකයේ නායකයින් රැසක් හමු විය. දෝහා සිදුවීමට පෙර, ට්රම්ප් හමාස් සංවිධානයට එරෙහිව හමුදාමය පීඩනයක් යෙදිය යුතු බවට අගමැති නෙතන්යාහුගේ මතයම පුනරුච්චාරණය කරමින් සිටි නමුත්, මෙම හමුවලින් පසු ඔහු සාමය ඇති කළ හැකි නායකයා බවට පත්විය යුතු බවට වූ අදහස්වලට සවන් දීමට පටන් ගත්තේය. ඉන් දින කිහිපයකට පසු, ඊශ්රායලයට වාඩිලාගෙන සිටින බටහිර ඉවුර ඈඳා ගැනීමට තමන් ඉඩ නොදෙන බවට ට්රම්ප් ප්රසිද්ධ ප්රකාශයක් සිදු කළ අතර, අරාබි විදේශ ඇමතිවරුන් මෙය ගාසා යුද්ධය අවසන් කිරීමේ පළමු පියවර ලෙස දුටුවේය.
මෙම සිදුවීම් මාලාවේ වඩාත්ම තීරණාත්මක අවස්ථාව වූයේ ඊශ්රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු ධවල මන්දිරයට පැමිණි අවස්ථාවයි. එය බොහෝ දෙනා, විශේෂයෙන්ම නෙතන්යාහු පුදුමයට පත් කරමින්, ඔහුට 'අවමන් සහගත' අත්දැකීමක් විය.
ජනාධිපති ට්රම්ප් අසුනේ වාඩි වී සිටින අතර, හෙඩ්සෙට් එකක් පැළඳ සිටින අගමැති නෙතන්යාහු, කටාර් රාජ්යයට පහර දීම සම්බන්ධයෙන් සමාව අයදින අයුරු දැක්වෙන ඡායාරූපයක් ප්රසිද්ධ විය. එම සමාව අයැදීමේ පිටපත පවා ධවල මන්දිරය සහ කටාර් බලධාරීන් එක්ව සකස් කර තිබූ බව වාර්තා වේ. මෙම ගිවිසුමට නෙතන්යාහු අකමැති වුවද, ඊට අනුකූල වීමට ඔහුට සිදු විය. ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරයෙකු තම සමීපතම මූලෝපායික මිතුරෙකු වන ඊශ්රායලයට එරෙහිව මෙවැනි පීඩනයක් යෙදූ පෙර නොවූ විරූ අවස්ථාවක් ලෙස විචාරකයෝ මෙය හඳුන්වති.
මීට සමගාමීව, ජනාධිපති ට්රම්ප් ඊශ්රායලයේ මහජන මතය, විශේෂයෙන්ම ප්රාණ ඇපකරුවන්ගේ පවුල්වල අදහස් කෙරෙහි ද අවධානය යොමු කළේය. යුද්ධය අවසන් කිරීමට සහය දක්වන මතය ඊශ්රායලය තුළ ක්රමයෙන් ඉහළ යමින් පැවතුනි. ටෙල් අවිව් නුවර 'ප්රාණ ඇපකරුවන්ගේ චතුරශ්රයේ' රැස්වූ ජනතාව "දැන් හෝ කිසිදාක නැත" (Now or Never) යනුවෙන් සටන් පාඨ ප්රදර්ශනය කළ අතර, ට්රම්ප් එම පණිවිඩය දුටු බවත්, ඊට සවන් දුන් බවත් පැවසේ. මෙම සාකච්ඡා ක්රියාවලියේදී, ට්රම්ප්ගේ බෑණා වන ජැරඩ් කුෂ්නර් ද තිරය පිටුපස සිට මෑතකදී කරළියට පැමිණියේය. ඔහු සහ ස්ටීව් විට්කොෆ්, ගිවිසුම අවසන් කළ ඊජිප්තුවේ ෂර්ම් එල්-ෂෙයික් නුවර පැවති සාකච්ඡාවලට මධ්යම කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය. කුෂ්නර්, පශ්චාත්-යුද සමයේ කාර්යභාරයක් ඉටු කිරීමට නියමිත හිටපු බ්රිතාන්ය අගමැති ටෝනි බ්ලෙයාර් සමඟ ද ධවල මන්දිරයේදී සාකච්ඡා පවත්වා තිබුණි.
ජනාධිපති ට්රම්ප්ගේ මෙම ක්රියාකලාපය හමාස් සංවිධානය ද නිරීක්ෂණය කරමින් සිටියේය. නෙතන්යාහු ධවල මන්දිරයේදී ප්රසිද්ධියේ සමාව අයැදීම දුටු ඔවුහු, ට්රම්ප් පීඩනය යෙදවීමට සැබවින්ම කැමති ව්යාපාරිකයෙකු බව වටහා ගත්හ. ඊට අමතරව, කටාර්, ඊජිප්තුව සහ තුර්කිය වැනි අරාබි මැදිහත්කරුවන්ගෙන් එල්ල වූ පීඩනය ද තීරණාත්මක විය.
ප්රාණ ඇපකරුවන් රඳවා තබා ගැනීම දැන් වගකීමක් බවත්, ඔවුන්ව ගනුදෙනුව සඳහා 'උත්තෝලකයක්' ලෙස භාවිත කළ යුතු බවත් එම මැදිහත්කරුවෝ හමාස් සංවිධානයට ඒත්තු ගැන්වූහ. ගාසා තීරයේ සිටින දැඩි මතධාරී අණ දෙන නිලධාරීන් ගිවිසුම ප්රතික්ෂේප කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කළ ද, හමාස් නායකත්වය අවදානම්සහගත තීරණයක් ගත්තේය. ඊශ්රායලය සම්පූර්ණයෙන් හමුදා ඉවත් කර ගනීද, නැතහොත් පලස්තීන රාජ්යයක් බිහිවේද යන්නට කිසිදු සහතිකයක් නොතිබුණ ද, මෙම ක්රියාවලිය වෙනස් බවත්, ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරයා තමා සතු බලය භාවිතා කරනු ඇති බවත් ඔවුහු විශ්වාස කළහ.
හමාස් සංවිධානය නිකුත් කළ ප්රකාශය තුළ, ප්රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කිරීමට සහ ගාසා පාලනය සඳහා තාක්ෂණික ආණ්ඩුවකට ඉඩ දීමට එකඟ වෙමින්, ජනාධිපති ට්රම්ප්ව ද අගය කර තිබුණි. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් තම ආයුධ බිම තබන්නේද යන්න පිළිබඳ ප්රශ්නය මග හැර ගොස් තිබේ. ගිවිසුමේ පළමු අදියර ක්රියාත්මක වුවද, දෙවන අදියර තවමත් අවිනිශ්චිතය. ධවල මන්දිරයෙන් පිටතට පැමිණි අගමැති නෙතන්යාහු, තමන් ගාසා තීරයෙන් සියලු හමුදා ඉවත් නොගන්නා බවත්, පලස්තීන රාජ්යයක් පිළි නොගන්නා බවත් ප්රකාශ කළේය. මේ අතර, ට්රම්ප් සහ ටෝනි බ්ලෙයාර් ඇතුළත් "සාම මණ්ඩලයක්" (Board of Peace) ක්රියාවලිය අධීක්ෂණය සඳහා යෝජනා වී ඇතත්, හමාස් සංවිධානය සහ අනෙකුත් පලස්තීන කණ්ඩායම් එය 'යටත් විජිතවාදී' ව්යුහයක් ලෙස ප්රතික්ෂේප කර තිබේ. හමාස් සංවිධානය තම ආයුධ අත්හරින්නේද (ඔවුන් පවසන්නේ පලස්තීන රාජ්යයක් පිහිටුවන තෙක් ප්රතිවාදී කල්ලිවලින් ආරක්ෂා වීමට කුඩා අවි අවශ්ය බවයි) සහ ඊශ්රායල හමුදා කෙතරම් දුරට පසු බසින්නේද යන්න පිළිබඳව ඉදිරියේදී දීර්ඝ තර්ක විතර්ක සිදුවනු ඇත.
(BBC - The Global Story Pod Cast ඇසුරිනි)
Comments
Post a Comment
Your comment will be visible after approval