ඊශ්රායලය සහ ඉරානය අතර ගැටුම දැඩි ලෙස උත්සන්න වී ඇති අතර, පසුගිය දින කිහිපය තුළ දෙරට අතර සෘජු හා දිගටම පවතින හමුදාමය ප්රහාර හුවමාරු වී තිබේ. සැලකිය යුතු මරණ සංඛ්යාවක්, අත්යවශ්ය යටිතල පහසුකම්වලට සිදුවූ හානි, සහ පුළුල් කලාපීය යුද්ධයක් ඇතිවීමේ හැකියාව පිළිබඳ ජාත්යන්තර කණස්සල්ල වැඩි වෙමින් පවතින බැවින් තත්ත්වය ඉතා අස්ථාවර වී ඇත.
ඊශ්රායල සහ ඉරාන ප්රහාර
සිකුරාදා දින, ඊශ්රායලය ඉරානයේ හමුදා හා න්යෂ්ටික ස්ථාන 200කට වැඩි සංඛ්යාවකට පහර දුන් විශාල පරිමාණයේ ප්රහාරයක් දියත් කළේය. මෙම ප්රහාරවලින් ප්රකට ඉරාන හමුදා නායකයින්, විද්යාඥයින් සහ නිලධාරීන් ඝාතනය වූ බව වාර්තා වේ.
ප්රතිචාරයක් ලෙස, ඉරානය ඊශ්රායලයට බැලිස්ටික් මිසයිල 200ක් පමණ රැල්ල හතරකින් ප්රහාර එල්ල කළ අතර, එය සමහර ප්රදේශවල ඊශ්රායලයේ මිසයිල ආරක්ෂණ පද්ධතිය බිඳ දැමීය. ඊශ්රායලය පුරා ගුවන් ප්රහාර සංඥා නාද වූ අතර, අවම වශයෙන් ඊශ්රායල් වැසියන් සිව් දෙනෙකු මිය ගිය බව වාර්තා වන අතර, අමතර තුවාල හා සැලකිය යුතු දේපළ හානි ද සිදුවී ඇත.
ඊශ්රායලය, ටෙහ්රානයේ ඉරාන ආරක්ෂක අමාත්යාංශ මූලස්ථානයට සහ ඉරානයේ න්යෂ්ටික වැඩසටහන හා සම්බන්ධ වෙනත් උපාය මාර්ගික ස්ථානවලට ගුවන් ප්රහාර එල්ල කළ බව තහවුරු කර ඇත. ඉරානය සමහර පරිපාලන ගොඩනැගිලිවලට සුළු හානි සිදුවූ බව වාර්තා කළ අතර, මරණ සහ යටිතල පහසුකම් හානි ද පිළිගත්තේය.
මානව හානි සහ හේතුව
එක්සත් ජාතීන්ගේ ඉරාන තානාපති ප්රකාශ කර ඇත්තේ ඊශ්රායල් ප්රහාරවලින් ඉරාන වැසියන් 70කට වැඩි පිරිසක් මිය ගොස් ඇති අතර 300කට වැඩි පිරිසක් තුවාල ලබා ඇති බවයි.
ඊශ්රායලයේ, ඉරාන මිසයිල ප්රහාර හේතුවෙන් අවම වශයෙන් තිදෙනෙකු මිය ගොස් ඇති අතර, දහස් ගණනක් තුවාල ලබා ඇති අතර, ප්රහාරයට ලක් වූ ප්රදේශවල ගලවා ගැනීමේ මෙහෙයුම් දිගටම සිදු කෙරෙමින් පවතී.
දෙපාර්ශවයේම තර්ජන
ඊශ්රායල අග්රාමාත්ය බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු අනතුරු අඟවා ඇත්තේ ඉරානය ප්රහාර දිගටම සිදු කරන්නේ නම්, වත්මන් ඊශ්රායල ක්රියාමාර්ග ඇත්තේ ඉදිරියේදී සිදුවිය හැකි දේවල "කොටසක් පමණක්" බවයි. ඉරානයේ න්යෂ්ටික හා හමුදා හැකියාවන් හා සම්බන්ධ සෑම ස්ථානයකටම ප්රහාර එල්ල කරන බවට ඔහු සපථ කර ඇත.
ඉරාන ජනාධිපති සහ විප්ලවීය භටකාය ඊශ්රායල් ප්රහාර දිගටම පවතින්නේ නම් "වඩාත් දැඩි හා බලවත් ප්රතිචාරයක්" දැක්වීමට තර්ජනය කර ඇති අතර, එය පුළුල් හා වඩාත් දැඩි ගැටුමක සූදානම පෙන්නුම් කරයි.
ජාත්යන්තර ප්රතිචාර
ලෝක නායකයින් සහ ජ්යෙෂ්ඨ නිලධාරීන් සංයමය පිළිබඳව හදිසි ඉල්ලීමක් කර ඇති අතර, ගැටුම පාලනය නොකළහොත් වඩාත් පුළුල් කලාපීය යුද්ධයක අවදානම පිළිබඳව අනතුරු අඟවා ඇත. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සහ රජයන් ගණනාවක් දෙපාර්ශවයටම සම්බන්ධ වී උත්සන්න තත්ත්වය අඩු කරන ලෙස ඉල්ලා සිටිමින් පවතී.
එක්සත් ජනපදය, කණස්සල්ල ප්රකාශ කරමින් සහ ඊශ්රායලයේ හමුදා ව්යාපාරයට සම්පූර්ණයෙන් අනුමැතිය නොදෙන අතරම, ඉරානයේ ප්රතිචාරය මත පදනම්ව ගැටුමේ කාලය "සති කිහිපයක්, දින කිහිපයක් නොවේ" යැයි අපේක්ෂා කරමින්, ඊශ්රායලයේ දිගටම සිදුවන මෙහෙයුම් සඳහා වක්ර අනුමැතිය ලබා දී ඇත.
න්යෂ්ටික ප්රශ්නය
ඊශ්රායලය කියා සිටින්නේ ඔවුන්ගේ ප්රහාර මගින් ඉරානයේ න්යෂ්ටික වැඩසටහන වසර ගණනාවකින් පසුබෑමට ලක් කර ඇති බවයි, නමුත් ස්වාධීන සත්යාපනයක් සපයා නැත.
ඉරානය ප්රකාශ කරන්නේ එරට න්යෂ්ටික ක්රියාකාරකම් සාමකාමී අරමුණු සඳහා බවත්, ජාත්යන්තර සැකය සහ දිගටම පවතින පොහොසත් කිරීමේ ක්රියාකාරකම් තිබියදීත්, න්යෂ්ටික අවි සොයා යාම ප්රතික්ෂේප කරන බවයි.
තත්ත්වයේ බරපතලකම
දෙරට අතර ගැටුම දිගටම උත්සන්න වීමත් සමඟ, කලාපයේ ස්ථායීතාවය පිළිබඳ සැලකිය යුතු සැලකිලිමත් වීම් මතුව ඇත. ඊශ්රායලය සහ ඉරානය යන දෙරටම දිගටම ප්රහාරාත්මක තර්ජන ඉදිරිපත් කරන අතර, ජාත්යන්තර ප්රජාව උත්සන්න තත්ත්වය අඩු කිරීමට කටයුතු කරමින් සිටියි.
වාර්තා වන සැලකිය යුතු මරණ සංඛ්යාව, දේපළ හානිය සහ කලාපීය ආතතිය සමඟ, අඛණ්ඩ හමුදා මෙහෙයුම් පුළුල් මැදපෙරදිග ගැටුමකට මඟ පාදන්නේද යන්න පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීම ඉහළ යයි.
ජාත්යන්තර නායකයින් ගැටුම අවසන් කිරීමට මැදිහත් වීමට උත්සාහ කරන අතර, දෙපාර්ශවයම යුදමය වාසි ලබා ගැනීමට උත්සාහ කරන බව පෙනේ. ඊශ්රායලය ඉරානයේ හමුදා හා න්යෂ්ටික හැකියාවන් දුර්වල කිරීමට අරමුණු කරන අතර, ඉරානය එහි ක්රියාමාර්ග සාධාරණීකරණය කරන්නේ ස්වයං ආරක්ෂාව ලෙසයි.
ලෝකය දිගටම මෙම තත්ත්වය නිරීක්ෂණය කරන අතර, මැදපෙරදිග කලාපයේ සාමය හා ස්ථාවරත්වය පිළිබඳ ඉදිරි මාර්ගය තීරණය කිරීමට අඩු උත්සන්න කිරීමේ උත්සාහයන් තීරණාත්මක වනු ඇත.
Comments
Post a Comment
Your comment will be visible after approval