Trump's tariff attack rattles global stock markets

ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් විසින් කැනඩාව, මෙක්සිකෝව සහ චීනය සමඟ වන වෙළඳාමට නව තීරුබදු පැනවීමත් සමඟ ගෝලීය කොටස් වෙළඳපොළවල් දැඩි පසුබෑමකට ලක්ව ඇති අතර එක්සත් ජනපද ඩොලරය ශක්තිමත් වීමක් පෙන්නුම් කරයි.

අඟහරුවාදා දින සිට ක්‍රියාත්මක වන මෙම තීරුබදු යටතේ කැනඩාවෙන් සහ මෙක්සිකෝවෙන් ආනයනය කරනු ලබන බොහෝ භාණ්ඩ සඳහා 25% ක බද්දක් ද, චීන භාණ්ඩ සඳහා 10% ක අමතර තීරුබද්දක් ද පනවා ඇත. මෙම ක්‍රියාමාර්ගය හේතුවෙන් පුළුල් වෙළඳ යුද්ධයක් ඇතිවීමේ බියක් මතුව ඇති අතර වෙළඳපොළ අස්ථාවරත්වයට ද හේතු වී තිබේ.



ආසියානු කොටස් වෙළඳපොළවල් දැඩි පසුබෑමකට ලක්වූයේ මෙසේය:
- හොංකොං හැන්සෙන් දර්ශකය 1% කින් පහළ යාම
- ජපානයේ නිකේයි 225 දර්ශකය 2.4% ක පසුබෑමක්
- දකුණු කොරියාවේ කොස්පි දර්ශකය 3% කින් කඩා වැටීම
- ඔස්ට්‍රේලියාවේ ASX 200 දර්ශකය 1.8% කින් පහත වැටීම
 

යුරෝපීය සහ ඇමරිකානු වෙළඳපොළ බලපෑම්:
යුරෝපීය ප්‍රධාන කොටස් වෙළඳපොළවල් සියල්ල 1% කට වඩා පහළ ගොස් ඇති අතර, මේ වන විට එක්සත් ජනපද ඩොලරය විනිමය වෙළඳපොළේ ශක්තිමත් වී තිබේ. විශේෂයෙන්:
- චීන යුවාන් මුදලට එරෙහිව වාර්තාගත ඉහළ අගයක්
- කැනඩා ඩොලරය 2003 වසරෙන් පසු පහළම අගයට
- යුරෝ මුදල 2022 නොවැම්බර් මාසයෙන් පසු පහළම මට්ටමට




උතුරු ඇමරිකාවේ සැලකිය යුතු ආයෝජන සිදු කර ඇති ජපාන සහ දකුණු කොරියානු මෝටර් රථ නිෂ්පාදකයින්ගේ කොටස් මිල දැඩි ලෙස පහත වැටී ඇත. ස්ටෙලන්ටිස් සමාගමේ කොටස් 6% කින් පමණ පහළ ගොස් ඇති අතර, වොක්ස්වැගන් හි කොටස් 5.7% කින් පහත වැටී තිබේ.

ආර්ථික විශ්ලේෂකයින්ගේ අදහස් අනුව:
- එක්සත් ජනපදයේ උද්ධමනය ඉහළ යාමේ අවදානමක්
- කැනඩාව සහ මෙක්සිකෝව ආර්ථික අවපාතයකට මුහුණ දීමේ හැකියාව
- සාමාන්‍ය ඇමරිකානු පවුලකට වාර්ෂිකව ඩොලර් 1,000 ක පමණ අලාභයක්
- ගෝලීය සැපයුම් දාමයන්ට බාධා ඇතිවීමේ අවදානම

සිදුව ඇත. මෙයට ප්‍රතිතීරුබදු පැනවීමකින් පිළිතුරු දීමට අදාළ පාර්ශ්ව තීරණය තර ඇත. කැනඩාව සහ මෙක්සිකෝව දැනටමත් ප්‍රතිතීරුබදු පැනවීමට සූදානම් වන බව ප්‍රකාශ කර ඇති අතර, චීනය ද "සුදුසු ප්‍රති පියවර" ගන්නා බව ප්‍රකාශ කර තිබේ. මෙම රටවල් ලෝක වෙළඳ සංවිධානය හරහා ට්‍රම්ප්ගේ මෙම පියවරට අභියෝග කිරීමට සූදානම් වන බව වාර්තා වේ.



ජනාධිපති ට්‍රම්ප් පවසා සිටියේ නීති විරෝධී මත්ද්‍රව්‍ය සහ සංක්‍රමණ ගලා ඒම නැවැත්වීම සඳහා මෙම තීරුබදු අවශ්‍ය බවයි. එමෙන්ම යුරෝපීය සංගමයට ද තීරුබදු පැනවීම "නිශ්චිතවම සිදු වනු ඇති" බව ප්‍රකාශ කර තිබේ.

හාග්‍රීව්ස් ලැන්ස්ඩවුන් හි මුදල් සහ වෙළඳපොළ ප්‍රධානී සුසන්නා ස්ට්‍රීටර් පවසන පරිදි, "පූර්ණ පරිමාණ වෙළඳ යුද්ධයක් පැතිරීමේ හැකියාව ගැන ආයෝජකයින් බියට පත්ව සිටින" අතර, ගෝලීය ආර්ථිකය "රොලර් කෝස්ටර් ගමනක" නිරත වනු ඇත.

සැක්සෝ ආයෝජන බැංකුවේ ප්‍රධාන ආයෝජන උපායවේදී චාරු චනානා අනතුරු අඟවා සිටියේ, කෙටි කාලීනව තීරුබදු එක්සත් ජනපද ආර්ථිකයට යහපත් විය හැකි නමුත්, දිගු කාලීනව සැලකිය යුතු අවදානම් ඇති කරන බවයි. "තීරුබදු නැවත නැවත භාවිතා කිරීම අනෙකුත් රටවල් එක්සත් ජනපදය මත රඳා පැවැත්ම අඩු කිරීමට පොළඹවනු ඇති අතර, එමගින් ගෝලීය වශයෙන් ඩොලරයේ භූමිකාව දුර්වල වනු ඇත," යනුවෙන් ඇය පෙන්වා දී තිබේ.