තායිලන්තය සහ කාම්බෝජය අතර දශක ගණනාවක් පැරණි දේශසීමා ආරවුලක් උත්සන්න වීමෙන්, දෙරට අතර ගුවන් සහ ගොඩබිම් ප්රහාර හුවමාරු වී ඇති අතර, ඉන් අවම වශයෙන් සිවිල් වැසියන් 9 දෙනෙකු මියගොස් තිබේ. තායිලන්ත හමුදාව විසින් කාම්බෝජ හමුදා කඳවුරු දෙකකට ගුවන් ප්රහාර එල්ල කළ බව තහවුරු කර ඇති අතර, දෙරටේ රාජ්යතාන්ත්රික සබඳතා අවම මට්ටමකට පහත වැටී ඇත.
මෙම මිලිටරි ගැටුම් ආරම්භ වීමට පැය කිහිපයකට පෙර, කාම්බෝජය විසින් තායිලන්තයේ සිටින තම තානාපති කාර්යාල නිලධාරීන් එක් අයෙකු හැර සියල්ල ආපසු කැඳවා, තම රටේ සිටි තායිලන්ත තානාපති නිලධාරීන් පිටුවහල් කරමින් රාජ්යතාන්ත්රික සබඳතා පහළම මට්ටමට ගෙන එන ලදී. ප්රතිචාරයක් ලෙස, තායිලන්ත තානාපති කාර්යාලය සිය පුරවැසියන්ට හැකි ඉක්මනින් කාම්බෝජයෙන් පිටවන ලෙස නිවේදනය කර තිබේ.
ගැටුම ආරම්භ වූ ආකාරය පිළිබඳව දෙපාර්ශ්වයම එකිනෙකාට චෝදනා කරයි. තායිලන්ත හමුදාව පවසන්නේ, තම හමුදා මුරපොළකට ඉහළින් කාම්බෝජ ඩ්රෝන යානාවක් පියාසර කිරීමෙන් අනතුරුව, සන්නද්ධ කාම්බෝජ සෙබළුන් පිරිසක් තම දේශසීමාවට ඇතුළු වීමට උත්සාහ කළ බවත්, ඔවුන් විසින් ප්රථමයෙන් වෙඩි තැබූ බවත්ය. කෙසේ වෙතත්, කාම්බෝජ ආරක්ෂක අමාත්යාංශය පවසන්නේ, තායිලන්ත හමුදාව තම භෞමික අඛණ්ඩතාව උල්ලංඝනය කරමින් සන්නද්ධ ප්රහාරයක් දියත් කළ බවත්, ඊට ප්රතිචාර වශයෙන් ජාත්යන්තර නීතියට අනුව ආත්මාරක්ෂාව සඳහා තමන් ක්රියා කළ බවත්ය.
මෙම ගැටුමේ මූලය වසර 118ක් පැරණි දේශසීමා සලකුණු කිරීමේ විවාදයක් දක්වා දිවයයි. 1907 දී ප්රංශය විසින් සිදුකළ සිතියම් ගතකිරීමකදී, 11 වන සියවසට අයත්, ශිව දෙවියන්ට කැපකළ "ප්රියා විහියාර්" (Preah Vihear) නම් හින්දු විහාරස්ථානය කාම්බෝජයට අයත් ප්රදේශයක පිහිටන ලෙස සලකුණු කෙරිණි. තායිලන්තය මෙම සිතියම ප්රතික්ෂේප කරන අතර, විහාරස්ථානය සහ ඒ අවට ප්රදේශය තම පරමාධිපත්යයට යටත් බවට තර්ක කරයි.
මෙම දේශසීමා සහ විහාරස්ථානය සම්බන්ධ ආරවුල නිරාකරණය කරගැනීම සඳහා කාම්බෝජය 1959 දී ජාත්යන්තර අධිකරණයට (ICJ) ගිය අතර, 1962 දී අධිකරණය විසින් විහාරස්ථානය කාම්බෝජයට අයත් බවට තීන්දු කරන ලදී. තායිලන්තය එම තීන්දුව පිළිගත් නමුත්, විහාරස්ථානය අවට දේශසීමා තවමත් මතභේදාත්මක බව පවසමින් සිටී. 2013 දී ජාත්යන්තර අධිකරණය විසින් තම පැරණි තීන්දුව නැවත තහවුරු කළද, තායිලන්තය එය සම්පූර්ණයෙන් පිළිගෙන නොමැති වීම, වරින්වර මෙවැනි ගැටුම් ඇතිවීමට ප්රධාන හේතුව වී තිබේ.
Comments
Post a Comment
Your comment will be visible after approval